Những câu chuyện kinh doanh Tulado đã nghe và chứng kiến 

Quán cà phê của chú Sáu nằm sát mép biển Phan Thiết.
Không bảng hiệu lớn, không nhạc xập xình.
Chỉ vài bộ bàn ghế gỗ đã bạc màu muối mặn, một cái máy pha cũ kêu lạch cạch, và mùi cà phê rang quyện trong gió biển thổi suốt ngày.

Sáng hôm đó, một bạn sale của Tulado ghé vào quán.
Áo sơ mi gọn gàng, túi tài liệu kẹp dưới nách, giọng nói lễ phép nhưng vẫn còn chút hồi hộp của người đi chào hàng.

Chú Sáu nhìn cậu một lúc lâu, rồi hỏi:

“Con uống cà phê hay uống niềm tin?”

Cậu sale cười ngượng, chưa hiểu.
Chú rót cà phê, đặt ly xuống bàn, chậm rãi nói:

“Ngồi uống với chú ly đã, rồi hẵng nói chuyện mua bán.”

Ba mươi năm bán cà phê, đổi bằng gió biển và những lần trắng tay

Chú Sáu kể, giọng trầm, khàn vì nắng gió.

Ngày xưa chú cũng từng ham làm lớn.
Mở quán to, vay tiền, mua máy xịn, chạy theo phong trào.
Có năm biển động, khách du lịch thưa thớt, tiền thuê mặt bằng vẫn tới hạn, chú phải bán cái máy pha đầu tiên để trả nợ.

“Bán cà phê mà cứ nghĩ mình bán nước, là sớm muộn cũng gãy.”

Chú chỉ ra biển:

“Khách ở đây không thiếu cà phê để uống.
Họ thiếu người ngồi nghe họ nói.”

Lời khuyên cho người làm sale: Đừng vội bán, hãy hiểu

Chú nhìn thẳng cậu sale Tulado:

“Con đừng vội nói cà phê con ngon cỡ nào.
Con phải hỏi: quán chú bán cho ai, bán lúc nào, lời bao nhiêu một ly, lỗ vì cái gì.”

Chú nói chậm rãi:

“Người bán giỏi không phải người nói hay,
mà là người biết im đúng lúc.”

Chú kể, từng có người chào hàng nói suốt nửa tiếng,
nhưng không nhớ nổi quán chú có bao nhiêu bàn.

Cà phê không cứu được ai, nhưng người bán thì có

Chú nhấp một ngụm cà phê, rồi nói câu khiến cậu sale im lặng rất lâu:

“Cà phê không cứu được quán,
người hiểu quán mới cứu được quán.”

Chú dặn:

“Con làm sale, nhớ đừng bán một lần.
Hãy bán cho người ta lý do để mua lại.”

Ly cà phê cuối và cái bắt tay thật chặt

Khi cậu sale đứng dậy chào về, chú Sáu gọi lại:

“Lần sau ghé, khỏi mang bảng giá.
Mang theo thời gian, rồi chú mua.”

Cậu cúi đầu chào, ra về trong nắng biển Phan Thiết chói chang,
nhưng trong lòng lại mát hơn lúc đến.

Bởi cậu hiểu:

Có những bài học kinh doanh không nằm trong sách,
mà nằm trong một ly cà phê mặn gió biển,
và lời dặn của một người đã trả giá cả đời cho nghề.